کتاب خوان عنوان نشست هایی است که به منظور به اشتراک گذاری کتاب های خوانده شده و با هدف ترویج و تبلیغ مطالعهدر قالب معرفی کتاب برگزار میگردد. این جلسه در فضایی صمیمی تلاش دارد تجربیات مطالعاتی افراد کتابخوان را
برای سایر علاقمندان کتاب و کتابخوانی به اشتراک گذارد. به منظور اجرای
بهتر و شایسته تر این نشست ها در سطوح استان و شهرستان دستورالعمل ذیل
تدوین و در اختیار قرار می گیرد.
کتاب مقوله بسیار مهمی است. البته من به کارهای هنری و تصویری تلویزیون، سینما، یا از این قبیل چیزها خیلی اعتقاد دارم؛اما کتاب نقش مخصوصی دارد. جای کتاب را هیچ چیزی پر نمی کند.
کتاب را باید ترویج کرد، ... مردم باید به کتابخوانی عادت کنندو کتاب وارد زندگی بشود. چندی پیش من دیدم که همین تلویزیون با بعضی از جوانان مصاحبه کرده بود و پرسیده بود که: آقا! شماکتاب می خوانید؟ پاسخ داده بودند که: نه، اصلا کتاب را جزوضروریات زندگی نمی دانند.
کتابخوانی چیزی است که برای یک ملت، فریضه و لازم است. آن مردمی که اهل کتاب خواندن باشند، از لحاظ معلومات انس نداشته باشند، تفاوت می کنند. خوشبختانه کتاب زیاد هست و کتابهای زیادی چاپ می شود. نمی خواهم عرض بکنم که همه آنچه که چاپ می شود، کتابهای خوب و مفیدی است؛ نه، ای بسا کتابی چاپ می شودو به بازار هم می آید، اما کتاب مفیدی نیست؛ یک کتاب بی فایده وعاطل و باطلی است و کسی از آن استفاده ایی نخواهد کرد. و ای بسا کتابی که چاپ می شود و به بازار هم می آید و مضر است؛ نه این که فایده ندارد؛ بلکه ضررهم دارد! الان ما در بازار کتاب کشور، چنین کتابهایی را داریم و اینها در دسترس مردم هم هستند! اینها بخش کمی از کتابهای چاپ شده هستند. اکثر آنچه که چاپ می شود، چه از جهات علمی، چه از جهات فرهنگی، چه از جهات دینی، چه از لحاظ معارف گوناگون اسلامی، چه از لحاظ ادبی وهنری، مفید است. معارفی که درکتابها هست، مردم ما از آنهابی نیاز نیستند؛ باید این کتابها را بخوانند. انس با کتاب، چیزبسیار با ارزشی است و من خواهش می کنم که... همه و همه... باکتاب انس پیدا کنند
در قدیم، عادت خواندن قرآن وجود داشت، که این را هم زمان پهلوی ها از بین بردند! همان طور که می دانید، پیرمردان و پیرزنان ما سواد فارسی خواندن نداشتند؛ اما قرآن را همه یادمی گرفتند؛ این چیز خیلی خوب و مغتنمی بود. خود قرآن کتاب خیلی مهمی است؛ به خصوص اگر با ترجمه همراه می شد؛ منتها آن هم ازبین ماها برداشته شد؛ بعد هم آن کاری که باید بکنند؛ نکردند؛یعنی مردم را به کتاب عادت ندادند.
وقتی کتاب زیاد دراختیار همه قرار می گیرد، یک نوع حیرتی برای بعضی به وجود می آید که آیا این کتاب را بخوانیم، یا نخوانیم؟مفید است، یا مضر است، یا بی فایده است؟ کتاب بی فایده هم یعنی مضر است؛ زیرا انسان وقتی را صرف خواهد کرد. البته کتابی که به کلی بی فایده باشد، خیلی به ندرت می شود پیدا کرد. بالاخره هرکتابی یک نوع فایده یی دارد؛ لیکن وقت انسان محدود است. کسانی که اهل مراجعه به کتاب هستند، احتیاج دارند که اهل نظر و اهل اطلاع، کتابها را به آنها معرفی کنند. متاسفانه مطبوعاتی که از لحاظ وسعت و کیفیت، مخصوص این کار و شایسته این زمان باشد، نداریم. البته در گذشته بود. اما خیلی نادر بود و سطح خیلی بالایی هم نداشت. امروز هم در گوشه و کنار چیزهایی هست که البته کافی نیست.. .. کتابهای بسیاری نوشته می شود که اگرخواننده ای در باره این کتابها آگاهی لازم را داشته باشد، آنهارا به رعت خواهد خرید و خواهد خواند؛ بلکه دوبار خواهدخواند. الان آگاهی ندارد، سراغ این کتاب نمی رود. بسیاری ازکتابها به عکس هستند؛ یعنی اگر خواننده مشخصی آن آگاهی راداشته باشد، به این کتاب نگاه نخواهد کرد؛ چون مثلا وقتش راندارد؛ چون احتیاجی به این مقوله ندارد؛ یا به خاطر این که اشکالی در این کتاب هست، سراغش نمی رود. پس، کتاب جزو کارهای لازم است.
رهبر معظم انقلاب در مورد اهمیت کتاب و کتابخوانی فرمودند: کتابخوانی و علم آموزی نه تنها یک وظیفه ملی، که یک واجب دینی است.
مقام معظم رهبری: بیش از آنچه که از لحاظ عرضه کتاب عقبیم، از لحاظ کتابخوانی عقبیم، کتاب خواندن در کشور ما متأسفانه یک کار اختصاصی است، مخصوص بخشی از مردم است، مربوط به همه مردم نیست، در حالی که معارف و علوم و هنر و ذوق و آنچه که در حیطه کار فرهنگ هست مال همه مردم است، مخصوص بخشی از مردم که نیست.
همه به مفاد و محتوای کتاب احتیاج دارند، در حالی که همه از کتاب استفاده نمی‌کنند. اکنون ملت ایران باید عقب افتادگی‌ها را جبران کند. اینک فرصت بی نظیری از حکومت دین و دانش بر ایران پدید آمده است که باید از آن در جهت اعتلای فکر و فرهنگ این کشور بهره جست.
امروز کتاب خوانی و علم آموزی نه تنها یک وظیفه ملی، که یک واجب دینی است. از همه بیشتر، جوانان و نوجوانان باید احساس وظیفه کنند، اگر چه آن گاه که انس با کتاب رواج یابد، کتابخوانی نه یک تکلیف، که یک کار شیرین و یک نیاز تعلل ناپذیر و یک وسیله برای آراستن شخصیت خودش تلقی خواهد شد، و نه تنها جوانان، که همه نسل‌ها و قشرها به دلخواه و شوق بدان رو خواهند آورد.
یکی از شاخصه های ارزیابی رشد، توسعه و پیشرفت فرهنگی هر کشوری در عصر حاضر
میزان مطالعه و کتاب خوانی مردم آن مرز و بوم است و کشور تاریخی ما ایران
اسلامی نیز از قدیم الایام تاکنون با داشتن تمدنی چندهزارساله و مراکز
متعدد علمی، فرهنگی و کتابخانه های معتبر و علما و دانشمندان بزرگ با آثار
ارزشمند تاریخی سرآمد دول و ملل دیگر بوده و در عرصه فرهنگ و تمدن جهانی
بسان خورشیدی تابناک همچنان می درخشد و با فرزندان نیک نهاد خویش هنرنمایی
می کند.
چه کسی است که در دنیا با دانشمندان فرزانه و نام آور ایرانی همچون ابوعلی
سینا، ابوریحان بیرونی، فارابی، خوارزمی و... و شاعران برجسته نظیر سعدی،
حافظ، فردوسی، مولوی و... آشنا نباشد و در مقابل عظمت آنها سر تعظیم فرود
نیاورد؟ آیا وجود این بزرگان، مایه فخر و مباهات هر ایرانی نیست؟!
عزیزان، تمامی این افتخارات ارزشمند، برگرفته از میزان عشق و علاقه فراوان
ملت ما به فراگیری علم و دانش از طریق خواندن و مطالعه منابع و کتاب های
گوناگون است. به شکرانه الهی تاریخ و گذشته ما همیشه منیر و پربار می باشد.
ولی وضعیت حال ما در این زمینه، چه طور است و اکنون در چه جایگاهی قرار
داریم؟
متأسفانه آمار و ارقام ارائه شده از سوی مجامع و سازمان های فرهنگی داخلی و
خارجی مانند یونسکو در مورد سرانه مطالعه هر ایرانی، برایمان چندان
امیدوارکننده نمی باشد و رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز از این وضعیت بارها
اظهار گله و ناخشنودی نموده و از مسئولان و ارگان های مختلف خواسته اند که
با برنامه ریزی های شایسته، موانع و مشکلات ترویج و گسترش فرهنگ مطالعه را
حل و برطرف کنند تا توجه به کتاب و کتاب خوانی با وارد شدن به زندگی مردم
به یک سیره و سنت رایج عمومی، همگانی و فراگیر تبدیل شود.
من هر زمانی که به یاد کتاب و وضع کتاب در جامعه خودمان می افتم، قلبا غمگین و متاسف می شوم. این به خاطر آن است که درکشور ما به هر دلیلی که شما نگاه کنید، باید کتاب اقلا ده برابراین میزان، رواج و توسعه و حضور داشته باشد. اگر به دلیل پرچمداری تفکر اسلامی و حاکمیت اسلام به حساب بیاورید، این معناصدق می کند؛ چون اسلام به کتاب خواندن و نوشتن، خیلی اهمیت می دهد. اگر هر منصفی به بیانات نبی مکرم اسلام و ائمه (علیهم السلام) و پیشوایان اسلام نگاه کند و ببیند که اینها در چه زمانی به کتاب و کتابخوانی دعوت می کردند و فرا می خواندند، همه افسانه ها از ذهنش شسته خواهد شد و خواهد فهمید که دشمنان اسلام جز این نداشتند که افسانه های کتاب سوزی و کتاب ستیزی را برسر زبانها بیندازند، چون اسلام پرچمدار کتابخوانی است.
. متن رو با صدای بلند برای خودتون نخونین
خیلی ها عادت دارن با صدای بلند (یا حتی به صورت زمزمه کردن) یک متن آنلاین رو برای خودشون بخونن. می تونین نیاز شنیدن هر کلمه رو حذف کنین. اصلا انگار صدایی در مغزتون نمی شنوین. می تونین با دیدن یا نگاه کردن یک متن رو خیلی سریع تر از اونی که صدای هر کلمه رو بشنوین بخونین. این روش عجیب رو یک بار امتحان کنین قول میدم که مجذوبش بشین. مثه یک میان بر از قسمت بزرگی از مغز می مونه.
۲ . تند خونی خیلی راحت تر هستش
کسانی که اینکار رو شروع کردن ،یک اتفاق جالب براشون افتاده ، در واقع اونا هر کلمه رو توی ذهنشون نمیبینن ولی مغزشون میدونه که چه چیزی رو داره می‌خونه .
مثل این می مونه که چشم ها تحمل نگاه کردن به کلمات رو ندارن ولی مغزم اطلاعات رو تجزیه و تحلیل می‌کنه. مغز شما می تونه گروهی از کلمات و جملات رو با هم تجزیه و تحلیل کنه. به محض این که از این روش استفاده کنین این حس بهتون دست میده که با آرامش فقط چشم هاتون رو در متن روی کلمات خیلی تند سُر بدین. فقط مثل هر چیز دیگه ای نیاز به کمی تمرین دارین.
۳ . به این اهمیت ندین که از متن چی می فهمین فقط برنگردین و دوباره خونی نکنین
شاید به این قضیه توجهی نکنین ولی خیلی از ماها اول یه جمله رو می خونیم بعد برمی گردیم دوباره اون رو از نو می خونیم. بیشتر نگران این هستیم که شاید یه نکته کوچیک رو از قلم انداخته باشیم پس برمی گردیم و دوباره از اول می خونیمش و این زمان خووندن یک متن طولانی آنلاین رو دوبرابر و گاهی چند برابر می کنه.
ارزش امتحان کردن رو داره پس تلاش کنین. اگه فک می کنین که چیزی از قلم افتاد، فقط ادامه بدین. هیچ قانونی وجود نداره که بتونه قانعتون کنه که یک پست طولانی ارزش دوباره خوندن رو داشته باشه.
۴ . پدال گاز را کنترل کنید
در خوندن بعضی از مطالب باید دقت بیشتری بخرج داد مثل خوندن یک آگهی استخدام ، یک مطلب تخصصی محاسباتی یا یک شعر کلاسیک .اما بعضی مطالب رو میشه با سرعت خیلی زیاد خوند مثل یک خبر ورزشی ،داستان ، مطالب مجله‌ها و … . پس سعی کنید متناسب با نوع مطلبی که دارید میخونید سرعت خوندن خودتون رو انعطاف بدبد .
۵ . با اشتباهات تند خونی آشنا بشین
اشتباه اول : اگه هر کلمه رو در آن واحد واقعا آروم بخونین، شما اون کلمه رو بهتر درک می کنین. خب این حقیقت نداره. چند بار براتون پیش اومده که یه جمله رو آروم خوندین و به یه مسئله دیگه فکر می کردین، پس واقعا نمی فهمیدین که چی داشتین می خوندین؟
شاید بحث از فایده کتاب آن قدر بدیهی، باشد که انسان نیازی به طرح چنین
بحثی نکند اما با وجود سابقه بسیار طولانی و موثر کتابخوانی مفاهیمی تازه و
جدید در حوزه کتابخوانی مطرح می‌شود که قابل تأمل است. مثلاً مفهوم «کتاب
درمانی» متعلق به دو قرن اخیر است «پنجامین راش» در سال ۱۸۱۵ استفاده از
کتاب خواندن را به‌عنوان بخشی از طرح معالجه بیماران توصیه کرد. «جان مین
سان» نیز در سال ۱۸۵۳ عملاً برای درمان بیماران روانی از کتاب خواندن بهره
می‌گرفت. در اثر تجربه‌های موفق کتاب درمانی به تدریج ضرورت نوعی همکاری
بین پزشکان و کتابداران احساس شد. از همین روی در سال ۱۹۰۴ کتاب درمانی
به‌عنوان جنبه‌ای از حرفه کتابداری شناخته شد.
حال اگر از این مفاهیم جدید و چنین فایده‌هایی بگذریم می‌توانیم فایده‌های کلی کتابخوانی را در موارد ذیـــل خلاصه کنیم:
۱) گسترش آگاهی
۲) رشد قدرت تفکر
۳) آشنائی با سرگذشت جهان و انسان
۴) آموختن مهارت‌های زندگی
۵) آگاهی از راه حل‌ها و مشکلات
۶) استفاده ازتجربیات دیگران
۷) اشباع نیازهای دنیا شناختی و. ..
کتابخوانی مفید
برای اینکه مطالبی که می‌خوانید سودمند بوده و در خاطر شما باقی بماند باید به موارد ذیل توجه کنید:
۱) کتابی که مطالعه می‌کنید مورد علاقه و یا مورد نیازتان باشد.
۲) تنها روخوانی نکنید. خواندن را با درک عمیق همراه نمائید.
۳) کتاب را مختص به خود کنید (نکات مهم را کنار صفحه یاداشت نمایئد ـ قسمتهای مهم را با ماژیک مشخص کنید.
۴) هنگام مطالعه سئوالاتی مطرح کرده و آنها را بنوسید
۵) موقع خواندن خلاصه برداری کنید و یاداشتی از مطالبی که واقعاً مهم هستند تهیه کنید.
۶) کتابها و مطالب را از نظر اهمیت و ارتباط با موضوع مورد نظر خود دسته بندی کنید.
موانع کتابخوانی
یکی از عوامل رشد و پیشرفت در مطالعه، شناخت موانع و آفات مطالعه و تلاش در جهت بر طرف نمودن آنهاست برخی از موانع عبارتند از:
الف ـ بی علاقگی و ناآشنائی به موضوع
ب ـ عدم تمرکز حواس
ج ـ رعایت نکردن آداب و شرایط مکانی و زمانی مطالعه
د ـ توجه نکردن به مراحل، انواع و شیوه مطالعه
هـ ـ بی نظمی در مطالعه
و ـ کمّی نگری به جای کیفی نگری در مطالعه
ز ـ شخصیت‌گرائی به جای حقیقت گرانی
ح ـ نامناسب بودن کتاب و نوشته
ط ـ یکنواختی موضوع و کتاب
ی ـ نداشتن راهنما
نکاتی پیرامون مطاله و کتابخوانی
•
کتابخوان باشید نه خواننده کتاب، خواننده کتاب به صورت تصادفی با کتاب
روبرو می‌شود و هرچه به دستش می‌رسد می‌خواند. اما کتابخوان ذوق مطالعه
دارد و به آن عادت کرده است.
• تا زمانی خواندن را ادامه دهید که احساس خستگی نکنید، مطالعه طولانی باعث کاهش کارکرد ذهن و فراگیری می‌شود.
• هنگام خرید کتاب تنها به شهرت نویسنده توجه نکنید.
• هرگز زیبائی ظاهری کتاب شما را نفریبد
• حتماً مقدمه کتاب را بخوانید چون مقدمه فشرده‌ای از مطالب کتاب است
• خواندن روزنامه را تا حد ضرورت کاهش دهید. مطالب آن خیلی زود کهنه می‌شود و باعث پراگندگی ذهنی و در مواردی لطمه به اعصاب می‌شود
• پیش از خواندن کتاب درباره آن قضاوت نکنید
• اگر به کتاب خوبی برخورد کردید حتماً به دیگران معرفی کنید
• مطالعه کتاب خوب گاه ملال انگیزه است اما به سختی مطالعه می‌ارزد در مطالعه تاب بیاورید.
• عقیده یک نویسنده را در بست قبول یا رد نکنید
• در مطالعه تمرکز لازم بر مطلبی که می‌خوانید ایجاد نمائید
• میز مطالعه باید وسایل سایر مورد نیاز مثل کتاب لغت و مرجع، کاغذ قلم و.... داشته باشد.
• میز مطالعه نباید براق باشد انعکاس نور باعث خستگی چشم می‌شود
• اگر از آنهائی هستید که حواستان زود پرت می‌شود میزتان را روبروی دیوار بگذارید.
